شقاق مقعدی چیست و چطور ایجاد می شود

شقاق مقعدی چیست؟

شقاق مقعدی یک شکاف یا پارگی کوچک در پوشش مجرای مقعد است.

کانال مقعد یک لوله کوتاه است که توسط ماهیچه در انتهای رکتوم احاطه شده است. رکتوم بخش پایینی روده بزرگ شما (روده بزرگ) است.

شقاق مقعدی عارضه شایعی است، اما اغلب با سایر بیماری های مقعدی مانند هموروئید اشتباه گرفته می شود.

شقاق مقعدی بریدگی یا پارگی در لایه نازک و ظریف مقعد ایجاد می کند.

این پارگی اغلب در عضله اطراف مقعد که اسفنکتر مقعدی نامیده می شود، آشکار می شود.

آسیب می تواند باعث اسپاسم آن عضله شود و می تواند لبه های شقاق را حتی بیشتر از هم جدا کند.

اسپاسم ها می توانند باعث درد شوند و روند بهبود را کاهش دهند.

حرکات روده همچنین می تواند از بهبود شقاق جلوگیری کند.

شقاق مقعدی ممکن است به طور ناگهانی یا تدریجی رخ دهد.

انواع شقاق مقعدی

شقاق به دو دسته کلی تقسیم می‌شود :

• شقاق حاد
• شقاق مزمن

شقاق حاد

این نوع شقاق در چین های مقعد ایجاد می‌شود و در این نوع عارضه ، شقاق باید در طی ۶ الی ۸ هفته خود به خود درمان شود ، این نوع شقاق رایج ترین نوع شقاق است.

شقاق مزمن

زخم شقاق مزمن عمیق تر از شقاق حاد است و این پارگی همراه با عوارض و علائم دیگر همراه است و کسانی که از یبوست شدید رنج می برند و یا کسانی که به طور مکرر رابطه مقعدی دارند مستعد این نوع شقاق هستند ، شقاق مزمن نسبت به شقاق حاد کمتر رایج است و خود به خود درمان نمی‌شود.

علائم شقاق مقعدی

• درد شدید هنگام دفع مدفوع
• سوزش یا خارش همراه با دفع مدفوع
• خون تازه و قرمز در مدفوع یا دستمال توالت بعد از اجابت مزاج
• اسپاسم عضلات مقعد
• درد مقعد
• وجود یک زائده ی کوچک روی پوست نزدیک مقعد
• تورم ، التهاب و قرمزی در ناحیه مقعد
• تب
• وجود ترک یا شکاف در ناحیه مقعد
• خروج ترشحات چرک آلود

عوارض شقاق مقعدی

• شقاق مزمن مقعد
• فیستول مقعدی
• تنگی مقعد
• نهفتگی مدفوع

دلایل به وجود آورنده شقاق مقعدی

• یبوست
• اسهال
• سندرم مدفوع انسدادی
• زایمان سخت و بارداری
• ارتباط جنسی مقعدی
• کرون روده
• سرطان روده
• سرطان مقعد
• عفونت های مقاربتی
• ماهیچه های سفت اسفنکتر مقعد
• سل
• بیماری ایدز
• راش پوشک

چه کسانی دچار شقاق مقعدی می شوند؟

این بیماری می‌تواند برای مردان و زنان اتفاق بیفتند و همچنین می تواند برای نوزادان اتفاق بیفتند.

بزرگسالان بین ۲۰ تا ۴۰ سال به احتمال زیاد به آن مبتلا می شوند ، اما ممکن است در هر سنی شقاق به وجود بیاید.

افرادی که بیشتر مستعد شقاق هستند :

افراد باردار و کسانی که زایمان سخت و با فشار زیاد را تجربه می‌کنند.

کهولت سن و افراد مسن به دلیل کاهش جریان خون در ناحیه آنورکتال مستعد ابتلا به شقاق مقعد هستند.

افرادی که مبتلا به بیماری های روده مثل کرون روده و سرطان روده هستند احتمال ابتلا به شقاق مقعدی را دارند.

کسانی که به طور مکرر رابطه جنسی مقعدی را تجربه می‌کنند زیرا این کار باعث کشیدگی پوست مقعد میشود و احتمال بروز شقاق را افزایش می‌دهد.

کسانی که به طور مکرر یبوست دارند و با فشار زیادی دفع مدفوع را انجام می‌دهند و همینطور اسهال مکرر احتمال ابتلا به شقاق را افزایش می‌دهد.

تشخیص شقاق مقعدی

معاینه ی مقعد و بیماری های نشیمنگاهی برای هیچ کسی خوشایند نیست ولی شما باید به این نکته توجه داشته باشید که هر چه درمان بیماری خود را سریع تر آغاز نمایید زمان کوتاه تری برای درمان آن نیاز است و با عوارض و درد کمتری روبرو خواهید شد.

برای تشخیص بیماری ممکن است پزشک عمومی از شما در مورد علائم و نوع دردی که تجربه کرده اید می پرسد و اطلاعات کسب میکند و آن ها معمولا با باز کردن آرام باسن شما می توانند شقاق را ببینند.

• آزمایش دیجیتال رکتوم به آرامی یک انگشت دستکش روغن کاری شده را وارد مقعد میکنند تا مقعد شما را باز کند و متوجه هرگونه حساسیت یا اسپاسم عضلانی شوند.
• آنوسکوپی مقعد به وسیله ی لوله ای باریک و کوتاه تمامی نقاط مقعد و روده را بررسی می نمایند.
• سیگموئیدوسکوپی به وسیله ی لوله ای باریک تمامی قسمت های انتهایی روده ی بزرگ را بررسی می کنند.
• کولونوسکوپی به وسیله ی روده ای باریک و انعطاف پذیر تمامی قسمت های روده ی بزرگ را بررسی می نمایند.
• بیوپسی مقعد که قسمتی کوچک از بافت ناحیه ی مقعدی به منظور بررسی های آزمایشگاهی برداشته می شود.

درمان شقاق مقعدی

مهم ترین کاری که بعد از ابتلا به این عاضه باید انجام دهید ، درمان آن هست با این کار با درد و عوارض کمتر روبرو خواهید شد.

درمان شقاق روش های گوناگونی دارد در ادامه به آنها اشاره ای کوتاه خواهیم داشت.

درمان خانگی شقاق

درمان خانگی شقاق فقط به کاهش درد و علائم این عارضه کمک می‌کند و نمی تواند آن را به طور کامل از بین ببرد باید سریعا به پزشک جهت درمان آن مراجعه کنید.

توصیه هایی که برای بهبود وضعیت شقاق می‌توان انجام داد :

• رژیم غذایی با فیبر بالا
• ورزش
• نوشیدن آب به اندازه کافی
• حمام آب گرم
• استفاده از ملین ها
• اصرار بدنتان را برای دفع مدفوع نادیده نگیرید
• روغن زیتون
• تعویض مکرر پوشک برای نوزادان
• استفاده از داروهایی مانند لیدوکائین که می توانند برای تسکین درد روی پوست اطراف مقعد استفاده شوند

روش های جراحی شقاق

روش های جراحی عارضه های نشیمنگاهی همیشه با احساس درد شدید و خون ریزی همراه است ، شقاق مقعدی نیز از این امر مستثنا نیست و همراه با عوارضی بعد از جراحی است.

روش های جراحی شقاق مقعدی : 

• جراحی اسفنکتروتومی داخلی جانبی مقعد
• جراحی اسفنکتروتومی باز
• جراحی اسفنکتروتومی بسته
• تزریق بوتاکس
• روش فیشرکتومی
• فلپ پیشرفته

لیزر شقاق مقعدی

لیزر به عنوان بهترین و سریع تر روش درمان بیماری های نشیمنگاهی شناخته شده است.

لیزر شقاق مقعدی بدون هیچگونه درد و خونریزی و در ۲۰ دقیقه انجام می شود و بیمار می تواند همان روز به زندگی عادی خود بازگردد.

مزایای درمان شقاق با لیزر

• بدون درد و خون ریزی
• بدون بازگشت دوباره عارضه
• بدون نیاز به بستری و بیهوشی
• ترمیم سریع زخم
• بدون دوره نقاهت
• کمترین آسیب به بافت‌های اطراف شقاق