عدم تحمل غذایی چیست؟ علائم، علل و درمان
فهرست عناوین این مقاله
عدم تحمل غذایی
عدم تحمل غذایی زمانی اتفاق میافتد که بدن نتواند برخی از غذاها را به درستی هضم کند. این مشکل ممکن است به دلیل کمبود یا مقدار کمتر آنزیم های گوارشی در بدن اتفاق بیافتد.
عدم تحمل غذایی باعث می شود، علائمی مانند تغییرات روده، نفخ شکم، سردرد و در برخی موارد لکه های روی پوست ظاهر شود.
علائم عدم تحمل غذایی معمولاً پس از مصرف مقدار زیادی از یک ماده غذایی خاص و یا حتی پس از مصرف هر ماده غذایی ظاهر شود، اما بیشتر با شیر و محصولات لبنی و گندم مرتبط است.
برای رفع این مشکل باید غذایی که باعث بروز عدم تحمل غذایی می‌شود شناسایی شود، و سپس آن از چرخه غذایی خود حذف و یا کمتر کرد.
یکی از راه‌های تشخیص عدم تحمل غذایی، یادداشت کردن هر چیزی که در طول روز مصرف می شود (زمان ، مقدار و…) است. به این ترتیب به راحتی متوجه خواهید شد که بعد از مصرف کدام ماده غذایی علائم بیماری در شما بروز می‌کنند.
علائم عدم تحمل غذایی
علائم اصلی عدم تحمل غذایی عبارتند از:
- سردرد
- خستگی مفرط
- گاهی اوقات تهوع و استفراغ
- درد شکم
- باد شکم حاصل از تجمع گازها
- نیاز فوری به اجابت مزاج به علت اسهال
- احساس سوزش در معده
- قرمزی و خارش پوست
- درد عضلانی
- درد مفاصل
علائم عدم تحمل غذایی ممکن است چند دقیقه پس از مصرف غذا ظاهر شود، به خصوص زمانی که غذای زیادی مصرف شود.
در صورت وجود علائم و نشانه‌های عدم تحمل غذایی، توجه بیشتر به غذاهای مصرفی در طول روز مهم است، زیرا این امر باعث می‌شود تشخیص داده شود که کدام غذاها با عدم تحمل همراه هستند و از مصرف زیاد آنها خودداری کنید.
تفاوت بین آلرژی و عدم تحمل غذایی چیست؟
با وجود داشتن علائم مشابه، آلرژی و عدم تحمل غذایی مشکلات متفاوتی از هم هستند.
آلرژی غذایی پاسخ سریع و روشن بدن به یک ماده خاص موجود در غذا است که منجر به بروز علائم و نشانه های می شود که عمدتاً بر پوست و غشاهای مخاطی تأثیر می گذارد.
از سوی دیگر، عدم تحمل غذایی وضعیتی است که در آن فرد آنزیم های گوارشی کافی ندارد، به طوری که در آن هضم غذا پیچیده تر می شود و منجر به بروز علائم و نشانه هایی در هنگام فرآوری غذا شده و در سراسر بدن قابل مشاهده است.
دلایل عدم تحمل غذایی
عدم تحمل غذایی با مشکل بدن در هضم برخی از مواد موجود در غذاها مرتبط است که عمده ترین آنها عبارتند از:
- لاکتوز موجود در شیر و محصولات لبنی
- گلوتن موجود در گندم، چاودار و جو
- هیستامین موجود در سوسیس، ژامبون، کنسروها، شراب‌ها، آبجو، سرکه و پنیرها
- ساکارز و نشاسته موجود در سیب زمینی، برنج، جو، ماکارونب و گندم
- فروکتوز موجود در میوه ها و غلات
- فروکتان موجود در گندم، چاودار، جو، کلم، هندوانه، سیب و تره فرنگی
- رافینوز موجود در برنج، جو، بادام، فندق، پیاز، هویج، کلم، لوبیا و آجیل
از آنجایی که عدم تحمل غذایی می تواند توسط مواد غذایی مختلفی ایجاد شود، مهم است که از هر آنچه که می‌خورید آگاه باشید.
عدم تحمل غذایی چگونه تشخیص داده می شود
تشخیص عدم تحمل غذایی باید توسط یک متخصص گوارش انجام شود. پزشک در ابتدا علائم و نشانه های ارائه شده توسط فرد را ارزیابی و سپس بهترین آزمایش را برای شناسایی ماده غذایی در نظر می گیرد.
بنابراین، پزشک ممکن است توصیه کند که آزمایش تنفسی انجام شود ، مخصوصاً در موارد مشکوک به عدم تحمل لاکتوز، فروکتان، ساکارز و نشاسته، یا نمونه برداری از مخاط دوازدهه، که معمولاً در موارد مشکوک به عدم تحمل گلوتن اندیکاسیون است.
علاوه بر این، در برخی موارد، پزشک ممکن است یک آزمایش تحریکی انجام دهد که شامل خوردن غذایی است، که مشکوک به عدم تحمل است و سپس مشاهده می کند که آیا علائمی ظاهر می شود یا خیر.
درمان عدم تحمل غذایی
درمان عدم تحمل غذایی شامل اجتناب از مصرف مواد غذایی مرتبط با علائم است.
همواره توجه به این نکته که چه غذاهایی حاوی چه موادی بودند که منجر به ایجاد عدم تحمل و بروز علائم شده اند ضروری است.
علاوه بر این، بسته به نوع عدم تحمل غذایی، پزشک ممکن است استفاده از داروهایی را توصیه کند، که اساساً مرتبط با آن ماده غذایی است که باعث ایجاد عدم تحمل غذایی شده است. مثلاً وقتی می خواهید کیک بخورید، پزشک ممکن است قبل از مصرف، آنزیم لاکتاز را توصیه کند، زیرا این کار به هضم این ماده غذایی کمک و از بروز علائم جلوگیری می کند.
همچنین توصیه می شود با یک متخصص تغذیه مشورت شود تا برنامه غذایی با توجه به نیازهای غذایی فرد و بدون موادی که علائم ایجاد می کند برنامه ریزی شود.
یکی از گزینه‌های کلی درمان برای عدم تحمل غذایی، رژیم غذایی فودمپ (FODMAP) است که هدف آن حذف غذاهای دیر هضمی است که به علایم کمک می‌کنند.
کلینیک پیکاطب مجهزترین مرکز درمان بیماری های نشیمنگاهی با لیزر
کارشناسان و مشاورین ما بصورت 24 ساعته آماده خدمت رسانی به شما عزیزان هستند.